omurgalılarda böbrek tipleri - omurgalı hayvanlarda boşaltım sistemi Omurgalı Hayvanlarda Boşaltım

Omurgalı Hayvanlarda Boşaltım - omurgalılarda böbrek tipleri - omurgalı hayvanlarda boşaltım sistemi


• Canlılardaki azotlu artık ürünleri amonyak ,üre,ürik asittirAmonyağa göre üre,üreye göre de ürik asit daha az zehirlidirSuda yaşayan canlılar amonyağı fazla enerji harcamadan kolayca suya verebilirKarada yaşayan canlılar da ise amonyak daha az zehirli olan üre veya ürik asite daha fazla enerji harcanarak dönüştürülürÜre suda kolayca çözünebilir ve böbreklerden atılıncaya kadar vücutta kalabilirÜrenin vücuttan atılması su ile olurMemeliler üreyi bol su ile dışarı atarlarKarada yaşayan fakat vücuduna fazla su almayan böcekler sürüngenler ve kuşlarda üre suda çözünmeyen ürik asit kristalleri şeklinde atılırBöylece vücuttan aşırı derecede su kaybı önlenmiş olur
• Omurgalıların boşaltım organına böbrek denir ve 3 tiptir

Pronefroz
Balık ve kurbağaların embriyo devreleri ile köpek balıklarında görülürEsasını nefridyumlar teşkil ederNefridyumlar omurganın iki yanında uzanan kanala bağlanırlarNefridyumların önünde aorttan ayrılan kan damarlarının meydan getirdiği glomerulus denilen kılcal damarlar yumağı bulunurGlomerulustan kirpikli hunilere süzülen artık maddeler ortak bir kanalla taşınarak kloaka getirilir ve oradan dışarı atılır

Mezonefroz
Sürüngen,kuş ve memelilerin embriyoları ile balık ve kurbağaların erginlerinde görülürPronefroz tipi böbreğe benzerAncak kirpikli hunilerin yerini bowman kapsülleri almıştırBowman kapsülleri glomerulusu sararBowman kapsülleri ayrı ayrı kanallara açılır

Metanefroz
Sürüngen kuş ve memelilerin erginlerinde görülürHer bir bowman kapsülü ortak bir kanalla boşaltım kanalına ulaşır
• Omurgalılarda üreme sistemi ile boşaltım sistemi birbirleri ile bağlantılı yapı gösterir(ürogenetal sistem)Müller kanalı ile dişi üreme sisteminin kanallarını oluştururWolf kanalı erkeklerde üreme sisteminin kanallarını oluştururWolf kanalı sürüngen,kuş ve memelilerde yanlızca üreme sisteminin kanalını oluştururMemelilerin ürogenital sistemi,sindirim sistemi ile ilgili değildirDiğer omurgalılarda ürogenital sistemle sindirim açıklığı ortaktırBu tür canlılara tek delikliler denir